มาทำความรู้จักหินเทอร์คอยซ์ (Turquoise) : ตอนที่ 1 ก่อนที่คิดจะเริ่มสะสม

Turquoise_Lover

#1

เหมืองเทอร์คอยซ์ที่ Arizona USA

ลักษณะของหินเทอร์คอยซ์ดิบซึ่งยังไม่ผ่านกรรมวิธีแปลสภาพใดๆ (ภาพที่ 1)

ลักษณะของหินเทอร์คอยซ์ดิบแบบร่างแห (spider web) ซึ่งยังไม่ผ่านกรรมวิธีแปลสภาพใดๆ (ภาพที่ 2)

ลักษณะของหินเทอร์คอยซ์ดิบซึ่งยังไม่ผ่านกรรมวิธีแปลสภาพใดๆ (ภาพที่ 3)

ลักษณะของหินเทอร์คอยซ์ดิบแบบร่างแห (spider web) ซึ่งยังไม่ผ่านกรรมวิธีแปลสภาพใดๆ (ภาพที่ 4)

ตัวอย่างลักษณะพิเศษของหินเทอร์คอยซ์จากเหมืองต่างๆในสหรัฐอเมริกา

ผมเขียนกระทู้นี้ขึ้นมาเพื่ออยากเอาข้อมูลและความรู้โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับหินเทอร์คอยซ์ (Turquoise) มาแบ่งปันกันเนื่องจากปัจจุบันกระแสของเครื่องประดับจากหินกำลังมาแรง แต่เมื่อได้ดูสินค้าที่ขายกันอยู่ในตลาด...โดยเฉพาะหินเทอร์คอยซ์ (Turquoise)...จึงมีความรู้สึกว่ามันเป็นสิ่งจำเป็นที่ผู้ซื้อควรจะรับรู้ถึงข้อมูลที่สำคัญบางประการก่อนที่จะตัดสินใจลงทุนซื้อเครื่องประดับจากหินเทอร์คอยซ์ (Turquoise) ซึ่งก็มีราคาตั้งแต่ไม่กี่ร้อยบาทไปจนหลักหมื่นถึงหลักแสน

ก่อนอื่นเรามาปูพื้นฐานกันก่อนว่าเทอร์คอยซ์ (Turquoise) คืออะไร?
(ข้อมูลและภาพบางส่วนคัดลอกเอามาจากแหล่งข้อมูลต่างๆที่เชื่อถือได้นะครับ แล้วเอามารวบรวมประกอบเข้าด้วยกัน - ขอขอบคุณเจ้าของแหล่งข้อมูลต่างๆเอาไว้ในที่นี้ด้วยครับ)

เทอร์คอยซ์ หรือ พลอยสีขี้นกการเวก จัดเป็นอัญมณีประเภทหนึ่งซึ่งเป็นที่รู้จักและมีการใช้กันอย่างแพร่หลายนับตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ (3000 ก่อนคริสตกาล) โดยเฉพาะในแถบอเมริกาใต้ ซึ่งชนพื้นเมืองบางเผ่ามีความเชื่อในโชคลางเกี่ยวกับการสวมใส่เทอร์คอยซ์ ว่าสามารถคุ้มครองไม่ให้เกิดอันตรายขณะที่ขี่ม้าได้ นอกจากนี้เทอร์คอยซ์ยังจัดเป็นอัญมณีประจำเดือนธันวาคม อัญมณีประจำวันเสาร์ และอัญมณีครบรอบแต่งงานปีที่ 11 ด้วย

ชาวอียิปต์นำเทอร์ควอยซ์มาสวมใส่เป็นเครื่องประดับส่วนชาวอินเดียนแดงในอเมริกาได้นำเอาเทอร์ควอยซ์มาเป็นสินค้าแลกเปลี่ยนและเป็นเครื่องประดับ ตำแหน่งหัวหน้าเผ่าอินเดียนแดงที่ยิ่งใหญ่เป็นผู้มีอำนาจมากก็จะประดับเทอร์ควอยซ์ที่มีคุณภาพสูง และยังมีความเชื่อถืออีกอย่างของชนเผ่า อินเดียแดงคือ การนำเอาเทอร์ควอยซ์ไปภาวนากับแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์พร้อมกับ โยนเทอร์ควอยซ์ลงในแม่น้ำจะนำฝนมาให้ ชาวฝรั่งเศสเรียกเทอร์ควอยซ์ว่า หินตุรกี (Turkish stone) คาดว่า เทอร์ควอยซ์ถูกนำเข้ามาในยุโรปครั้งแรก โดยผ่านตุรกี

เทอร์ควอยซ์มี 2 ชนิดคือ ชนิดที่มีเมทริก (Matrix) คล้ายใยแมงมุม กับชนิดที่ไม่มีเมทริก (เมทริก คือ เส้นลายหินที่เกิดขึ้นในเทอร์ควอยซ์ เป็นสีน้ำตาลหรือดำ) เทอร์ควอยซ์ที่มีคุณภาพดีที่สุดจะมีสีแจ่มชัด เรียบน้ำเงินปานกลาง และไม่มีเมทริก เทอร์ควอยซ์พบในสายแร่ (Vein) มีทั้ง ชิ้นใหญ่และชิ้นเล็ก ยากที่จะพบในเหมืองร่องน้ำ (Alluvial Deposits) ความร้อนสามารถทำให้พลอยระเบิดหรือเป็นรอยแตกได้ ถ้าใช้เข็มร้อนจี้ (Hot point) พลอยจะเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาลและแตก ปัจจุบันส่วนใหญ่ จะนำเทอร์ควอยซ์มาใช้ทำลูกปัด สร้อยคอ กำไลมือ แหวน หรือแกะสลักเป็น รูปแบบต่างๆ เทอร์ควอยซ์ที่มีคุณภาพดีจะเหนียว ส่วนชนิดที่มีคุณภาพต่ำจะมี ความเหนียวต่ำ เทอร์ควอยซ์เป็นพลอยประจำราศีเดือนธันวาคมร่วมกับเพทาย (Zircon)

เทอร์คอยซ์ เป็นอัญมณีที่มีสีฟ้าถึงสีฟ้าอมเขียว มีองค์ประกอบทางเคมีคือ CuAl[SUB]6[/SUB](PO[SUB]4[/SUB])[SUB]4[/SUB](OH)[SUB]8[/SUB].5H[SUB]2[/SUB]O สีฟ้านั้นเกิดจากธาตุทองแดง (copper, Cu) ส่วนสีเขียวนั้นเกิดจากธาตุมลทินเหล็ก (iron, Fe) ประกอบกับธาตุทองแดง มีความแข็งประมาณ 5-6 ตามระดับความแข็งของโมห์ ค่าดัชนีหักเหประมาณ 1.61 และค่าความถ่วงจำเพาะประมาณ 2.76 โดยทั่วไปเทอร์คอยซ์ที่จัดว่ามีคุณภาพสูงเป็นที่นิยมจะมีสีฟ้าสม่ำเสมอ หรือที่มีลักษณะลวดลายแบบร่างแห (spider web) ซึ่งเกิดจากมลทินแร่ชนิดอื่นที่เกิดร่วมกับเทอร์คอยซ์ แหล่งเทอร์คอยซ์ที่สำคัญในปัจจุบัน ได้แก่ ประเทศอิหร่าน ประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศจีน

เนื่องจากเทอร์คอยซ์เป็นอัญมณีที่มีความแข็งไม่สูงและมีความพรุนสูงทำให้เทอร์คอยซ์ธรรมชาติที่พบจะมีเนื้อร่วนซุยไม่สามารถเจียระไนได้ ดังนั้นเทอร์คอยซ์ที่ซื้อขายกันในท้องตลาดจึงมักจะผ่านการปรับปรุงคุณภาพมาแล้วแทบทั้งสิ้น การปรับปรุงคุณภาพที่พบได้มาก คือการอัดด้วยสารโพลีเมอร์ ซึ่งอาจจะเป็น แว๊กซ์ หรือ สารเรซิน เข้าไปในเนื้อพลอยเพื่อเพิ่มความคงทนแข็งแรง ทำให้สามารถเจียระไนได้ง่ายขึ้น แต่ก็มีไม่น้อยที่พบว่ามีการย้อมสี หรืออัดด้วยโพลีเมอร์สีร่วมด้วยซึ่งไม่เป็นที่ยอมรับในตลาด นอกจากเทอร์คอยซ์ปรับปรุงคุณภาพแล้วยังมีเทอร์คอยซ์เทียม (imitation turquoise) ปะปนอยู่ในท้องตลาดอีกเป็นจำนวนมาก เช่น แก้ว พลาสติก หรือพลอยชนิด อื่นนำมาย้อมสี ให้มีลักษณะคล้ายเทอร์คอยซ์ ดังนั้นการจะเลือกซื้อเทอร์คอยซ์นั้นจึงควรอาศัยความระมัดระวังเป็นพิเศษ

วันนี้เอาข้อมูลขั้นพื้นฐานมาแชร์กันก่อนละกันนะครับ ตอนต่อไปเรามาดูกันว่าอะไรคือเทอร์คอยซ์เทียม (Imitation Turqouise) ซึ่งอยากบอกว่ากว่า 90% ของเครื่องประดับที่ทำจากหินเทอร์คอยซ์ในตลาดขณะนี้นั้น “เก๊” แน่นอน จะต่างกันก็แค่ “เก๊” ลักษณะใด เอาไว้เราค่อยๆมาศึกษากันเป็นลำดับไปนะครับ

ท้ายที่สุดขอขอบคุณ SBN ที่ให้พื้นที่ในการแบ่งปันประสบการณ์และความรู้ระหว่างเพื่อนสมาชิก เพื่อการนำข้อมูลและความรู้ไปใช้เป็นเกราะป้องกันตัวเองจากการถูกเอาเปรียบในรูปแบบต่างๆ ^^

Contented by Turquoise_Lover @ Siambrandname